Ondersteuning bij de Lesbrief-voor-Leerlingen over Vrijheid van Meningsuiting!
Hier vind je allerlei links die bij deze les horen,
zoals plaatjes, informatiebronnen, nieuwsberichten en meer.

---

 

• Wat is vrijheid van meningsuiting?
  Het recht op vrijheid van meningsuiting wordt in het VN-verdrag beschreven als de vrijheid om inlichtingen en denkbeelden van welke aard ook te vergaren, te ontvangen en door te geven, ongeacht grenzen en ongeacht de vorm. 
• Grenzen aan vrije meningsuiting
  Het recht op vrije meningsuiting is een mensenrecht. Veel van de mensenrechten uit de
  Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staan ook in de Nederlandse grondwet. 

In Nederland hebben we de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel staan. Maar betekent dat dat je alles moet kunnen zeggen, hoe kwetsend dat ook voor een ander kan zijn? 

Recht op vrije meningsuiting dat betekent heel normaal
Dat je niet de hele dag hoeft lopen letten op je taal
Dat je hardop durft te praten in de tram of in de trein
Over wat je stom of slecht vindt zonder bang te hoeven zijn

In dit liedje van Kinderen voor Kinderen wordt het duidelijk uitgelegd: wat betekent vrijheid van meningsuiting? 

Waar ligt de grens tussen vrijheid van meningsuiting en discriminatie?
Vrijheid van meningsuiting is de vrijheid om alles te kunnen zeggen, schrijven, lezen en publiceren. Allerlei ideeën, meningen en standpunten moeten in het openbaar geuit kunnen worden. De vrije meningsuiting is een van de kernpunten van de mensenrechten. 

Ook kinderen hebben recht op vrijheid van meningsuiting. Op deze site vind je daar meer informatie over. 

• Wat mag en moet vanaf welke leeftijd
  In het Kinderrechtenverdrag is vastgelegd waar kinderen recht op hebben. Alles wat in dit verdrag staat, geldt voor alle kinderen van alle leeftijden, dus van 0-18 jaar. Naast deze rechten is in de wet vastgelegd wat kinderen en jongeren mogen of moeten op een bepaalde leeftijd. Zoals vanaf welke leeftijd je mag werken. Of wanneer je brommerrijbewijs mag halen. Kijk in de leeftijdsladder wat kinderen mogen – of soms moeten! – doen vanaf een bepaalde leeftijd. 

Hoe oud moet je zijn om een tatoeage te laten zetten, een mobiele telefoon te bezitten of orgaandonor te worden ? Er zijn in Nederland duidelijke regels over wanneer je bepaalde dingen mag. 

• In het nieuws
  David hoeft geen medische behandeling te krijgen. Dat heeft een rechter vandaag besloten. De jongen van 12 heeft kanker, maar wil geen behandeling. 

Wilders praat tijdens rechtszaak over ‘minder minder minder‘  Het is al heel lang in het nieuws: de rechtszaak tegen politicus Geert Wilders. Wilders moet voor de rechter komen omdat hij die uitspraken deed over Marokkanen.

Er is discussie over een tekenwedstrijd die is bedacht door Geert Wilders. De politicus vroeg tekenaars over de hele wereld om tekeningen op te sturen over de islam en de profeet Mohammed. Een aantal moslims is daar heel boos over geworden. Een man uit Pakistan heeft in een video gezegd dat hij in Nederland was en Geert Wilders wilde vermoorden. Hij is opgepakt.

Vind jij dat je ‘fuck de koning‘ mag zeggen? Dat stond enige tijd geleden op het Paleis de Dam in Amsterdam. Dagen werd er veel over dat ene zinnetje gepraat. 

Tienduizenden demonstranten in de Chinese stad Hongkong hebben een menselijke ketting gemaakt. De rij van mensen was kilometers lang. Door elkaars hand vast te houden protesteren ze tegen de Chinese regering. De demonstraties in Hongkong waren vele maanden bezig. Veel inwoners merkten dat de Chinese regering zich steeds meer bemoeit met hun stad. En dat willen ze niet, om hun vrijheid te houden. 

‘Spider-Man‘ beklom een hoog gebouw in Hongkong. Daar waren vele maanden grote protesten. Inwoners van Hongkong zijn bang dat de Chinese regering te veel macht krijgt in HongKong en dat er straks geen vrijheid van meningsuiting meer is. 

Vorige week is bij een AZC-demonstratie een man ten onrechte opgepakt vanwege het dragen van een varkensmuts. Een foutje kan gebeuren natuurlijk, ook bij de politie, dus na een paar uur werd de man weer vrijgelaten. Maar er zijn vaker demonstranten opgepakt vanwege het vasthouden van een stukje karton. Mag de politie zich bemoeien met de inhoud van demonstraties? Wat is er gebeurd met de vrijheid van meningsuiting in ons land? Zondag met Lubach is een satirisch programma. Het probeert via satire en humor het nieuws te becommentariëren. 

• Tijdens de oorlog
  Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakten de Duitsers de dienst uit in Nederland. Mensen die het niet met de Duitse overheersing eens zijn, gingen zich organiseren in het verzet. 

In de oorlog werd op vele manieren verzet gepleegd. De één overviel distributiekantoren, de ander schreef in het geheim illegale krantjes en foldertjes, die het echte nieuws brachten. De Duitsers hadden namelijk alle kranten in Nederland onder hun controle en bepaalden precies wat wel en wat niet in de krant kwam. 

• In het buitenland
  Vrijheid van meningsuiting is wereldwijd steeds meer op zijn retour. In 101 landen wordt het voor mensen steeds moeilijker hun meningen en opvattingen in het openbaar te uiten. Dat blijkt uit het jaarrapport van Amnesty International over de mondiale mensenrechtensituatie in 2012.
  Twee jaar eerder was vrijheid van meningsuiting in 89 landen nog in de verdrukking. 

Er is veel mis met de mensenrechten in Saudi-Arabië. Enkele voorbeelden: de vrijheid van meningsuiting wordt ernstig beknot, er worden regelmatig executies en lijfstraffen uitgevoerd, er vinden oneerlijke rechtszaken plaats, de Sjiitische minderheid wordt stelselmatig gediscrimineerd en vrouwen hebben veel minder rechten dan mannen. En in Jemen leidt Saudi-Arabië luchtaanvallen die, willens en wetens, veel burgerslachtoffers maken. 

Jeugdjournaals in het buitenland (2008)
Het Jeugdjournaal bestaat al meer dan dertig jaar. Toen de eerste uitzending in januari 1981 werd uitgezonden was dat heel bijzonder. Bijna nergens op de wereld bestond een journaal speciaal voor kinderen. Nu zijn er over de hele wereld landen waar jeugdjournaals worden uitgezonden. Kinderen krijgen zo de mogelijkheid hun mening te geven. 

• Persvrijheid
  Reporters zonder grenzen 

Veel mensen noemen de aanval op het tijdschrift, een aanval op de persvrijheid. Kunnen zeggen wat je wilt zeggen, dat noemen ze vrijheid van meningsuiting. Persvrijheid wil zeggen dat journalisten mogen schrijven wat ze willen en dus ook grapjes mogen maken zoals de tekenaars van Charlie Hebdo doen. In de meeste democratische landen zoals Nederland en Frankrijk vinden ze persvrijheid en vrijheid van meningsuiting erg belangrijk. 

Een journalist of hulpverlener heeft straks toestemming nodig van het ministerie van Justitie en Veiligheid om te kunnen werken in een gebied dat door terroristen wordt gecontroleerd. 

Stellingen

• In 2017 bepaalde een rechter dat een jongen van 12 jaar zelf mocht beslissen over de behandeling van zijn ziekte (zie bron over David, actualiteit).
  Stelling 1: Een kind moet zelf kunnen beslissen over zijn medische behandeling.
• Soms botsen vrijheden met elkaar. Welke is dan belangrijker, en wie bepaalt dat? (zie bron Grenzen aan vrije meningsuiting)
  Stelling 2: Vrijheid van meningsuiting is belangrijker dan het verbod op discriminatie.
• In Nederland bestaat sinds 1981 het Jeugdjournaal. Daarin mogen kinderen vaak hun mening laten horen. (Zie bron Jeugdjournaals in het buitenland)
  Stelling 3: Alle basisscholen in Nederland moeten verplicht het jeugdjournaal aan hun leerlingen laten zien.